بررسی اثر ضد باکتریایی عصاره تام و فراکسیونهای کلروفرمی و اتیل استاتی و کتانولی و آبی حاصل از بخش هوایی گیاه پونه سای کم گل(nepeta depauperata)

یکی از گیاهان آندمیک ایران که تاکنون اثرات ضد باکتریایی آن مورد مطالعه قرار نگرفته است، nepeta depauperata از تیرهlabiatea می باشد. در این تحقیق اثرات ضد باکتریایی عصاره تام و فراکسیون های کلروفرمی، متانولی و آبی علیه 6 سوش باکتریایی گرم مثبت و منفی به روش چاهک پلیت و mic بررسی گردید. امروزه با توجه به تنوع ژنتیکی ایجاد شده در عوامل بیماری زای باکتریایی و پیدایش سویه های مقاوم و همچنین عوارض جانبی ناشی از مصرف این داروها، جایگزین کردن آن ها توسط داروهای ضد باکتریایی با منشأ گیاهی از اهمیت ویژه ای برخوردار و انگیزه ای برای تحقیقات در زمینه یافتن داروهای گیاهی بدون عوارض جانبی شده است. و همچنین با توجه به بررسی های انجام گرفته در این تحقیق، همان طور که از فصل نتایج مشهود است، در روش چاهک پلیت، عصاره تام و فراکسیون کلروفرمی در مورد میگروارگانیسم های گرم مثبت استافیلوکوک اورئوس و باسیلوس سوبتیلیس و گرم منفی سودوموناس آئروژینوزا و فراکسیون متانولی بر رو ی سودوموناس آئروژینوزا هاله عدم رشد مشاهده گردید ولی در تعیین mic به روش microdilution در مورد استافیلوکوک اورئوس، باسیلوس سوبتیلیس، اشریشیا کلی، سودوموناس آئروژینوزا و سالمونلا تایفی نتایج قابل قبولی به دست آمد. بهترین نتیجه برای در مورد استافیلوکوک اورئوس مربوط به عصاره تام با mic:500mg/ml (40mg/µl) ودر مورد باسیلوس سوبتیلیس مربوط به فراکسیون های متانولی و آبی با (40mg/µl) mic:500mg/mlو در مورد سودوموناس آئروجینوزا مربوط به فراکسیون های متانولی و آبی با mic:500 mg/ml(40mg/µl) و در مورد سالمونلا تایفی مربوط به عصاره تام و فراکسیون کلروفرمی باmic:1000 mg/ml (80mg/µl) و همچنین در مورد اشریشیا کلی مربوط به عصاره تام و فراکسیون های متانولی و کلروفرمی و آبی باmic:500 mg/ml (40mg/µl) می باشد. در سال 2004 مطالعه ای روی گونه ای به نام n.crispa انجام شد و مشخص شد که بخش هوایی این گیاه دارای اثرات ضد باکتریال علیه باکتری های گرم مثبت بوده است (25). بطور مشابه در این مطالعه نیز اثر ضد میکروبی علیه برخی از باکتری های گرم مثبت مثل استافیلوکوک اورئوس و باسیلوس سوبتیلیس دیده شد. در مطالعه ای در سال 2012 مشخص شد که عصاره استونی n.cilaris علیه سودوموناس آئروژینوزا موثر بوده است. اگرچه که در مطالعه عصاره استونی بررسی نشده ولی عصاره تام و خصوصاً فراکسیون های کلروفرمی، متانولی و آبی بخش هوایی گیاه علیه سودوموناس آئروژینوزا با mic:500,1000 mg/ml بسیار موثر بوده است. این گونه می توان نتیجه گیری کردکه عصاره تام و کلروفرمی علیه 3 باکتری گرم منفی سودوموناس آئروژینوزا، اشریشیا کلی و سالمونلا تایفی و فراکسیون متانولی و آبی علیه 2 باکتری گرم منفی سودوموناس آئروژینوزا و اشریشیا کلی در مقایسه با شاهد آنتی بیوتیک اثر آنتی باکتریال خوبی داشته و در صورت اثبات عدم اثر سایتوتوکسیتی عصاره ها می توان از آن به عنوان داروی گیاهی استفاده نمود. در مورد عدم مشاهده هاله عدم رشد در روش چاهک پلیت می توان این گونه متصور شد که عصاره تام و فراکسیون های آن انتشار خوبی در محیط کشت جامد مولر هینتون آگار نداشتند و با توجه به پایان نامه ای که توسط لین. جی در سال 2011 در زمینه اثرات ضد باکتریایی کیتوزان نوشته شده و در آن روش های مختلف بررسی این اثرات مورد مطالعه قرار گرفته است، عدم انتشار عصاره بر روی محیط کشت جامد، منطقی به نظر می رسد و باید از روش های برخورد مستقیم عصاره و میکروب استفاده نمود.